Κυνηγημένη τέχνη – προστατευμένοι θησαυροί: 1940-45 τα έργα τέχνης στον πόλεμο
Συζητήσεις, αναγνώσεις βιβλίων και εργαστήρια εμπνευσμένα από πίνακες ζωγραφικής αποτελούν το υλικό του προγράμματος των 8 βιβλιοθηκών του δικτύου μας το μήνα Οκτώβριο.
Συνεχίζοντας και προεκτείνοντας την εξερεύνηση των θησαυρών που ξεκίνησε με τα εκπαιδευτικά εργαστήρια του καλοκαιριού, τον Οκτώβριο θα επικεντρωθούμε στην τύχη των έργων τέχνης στα μουσεία στην περίοδο του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Τύχη – ατυχία καθώς η τέχνη υπήρξε για τους Ναζί ένας χώρος που από πολύ νωρίς τράβηξε το ενδιαφέρον τους και επηρέασε την πολιτική τους, με την προσπάθειά τους να επιβάλουν τα αισθητικά τους ιδεώδη και να καταστρέψουν τα επαναστατικά, με πολλές έννοιες, κινήματα της τέχνης που μεσουρανούσαν την εποχή εκείνη στην Ευρώπη. Την ίδια στιγμή- κι ενώ καίγονται εκατοντάδες χιλιάδες βιβλία στις πλατείες των γερμανικών πόλεων από τους Ναζί, καταστρέφονται πίνακες ζωγραφικής διάσημων ζωγράφων και λεηλατούνται οι συλλογές έργων τέχνης κυρίως των Εβραίων- τα μουσεία της Ευρώπης προετοιμάζονται για τον πόλεμο, που τον βλέπουν όλοι να έρχεται, προσπαθώντας να σώσουν τους εθνικούς τους θησαυρούς με τη μεταφορά τους σε απρόσιτα καταφύγια ή θάβοντας τους σε κρύπτες.
Η ιστορία της τέχνης στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο είναι ένα θέμα που διαθέτει στοιχεία που μπορούν να κινήσουν την περιέργεια των εφήβων καθώς θα παρακολουθούν την περιπετειώδη διάσωση πολλών έργων τέχνης αλλά και να προκαλέσουν συζητήσεις σχετικά με την προπαγάνδα και τη βιαιότητα των απολυταρχικών καθεστώτων στην προσπάθειά τους να επιβάλουν τα δικά τους ιδεολογικά και αισθητικά πρότυπα.
Εκείνη την εποχή υπήρξαν άντρες και γυναίκες που έβαλαν τη διάσωση των έργων τέχνης και των εθνικών θησαυρών των χωρών τους πάνω από τη ζωή τους. Και το ερώτημα που διατυπώθηκε τότε αλλά σήμερα είναι πολύ πιο καθοριστικό παραμένει: αξίζει να χάσει κανείς τη ζωή του για να σώσει το άγαλμα της μαντόνα σε μια εκκλησία της Ιταλίας;
Τα παιδιά και οι έφηβοι είναι αυτοί που θα σκεφτούν και θα απαντήσουν.